Toplum 5.0’da İnsan Kaynakları Yönetiminin Robotik Kaynaklar Yönetimiyle İşbirliğinde Açmazı ve Bir Çözüm Önerisi

Toplum 5.0, 2017’de Japonya Başbakanı Shinzo Abe tarafından Endüstri 4.0’ın bir uzantısı, toplumların gelişiminin beşinci aşaması olarak “Süper Akıllı Toplum” ifadesiyle öne sürülmüştür. Toplum 5.0’ın amacı; toplumun teknolojik gelişmeleri içselleştirmesi, böylelikle inovatif bir toplum olarak yaşam kalitesini artırmayı hedeflemesidir. Teknolojik gelişmelerle birlikte robotların yaşamımızın bir parçası haline gelmeye başladığı günümüzde, İnsan Kaynakları Yönetiminin insanı ikame eden yönüyle robotik kaynakların gücünden yararlandığı, onları yönettiği Robotik Kaynaklar Yönetimini de kapsayacak şekilde evrilmesi bir zorunluluk olmaktadır. Çalışmanın amacı; Toplum 5.0 sürecinde İnsan Kaynakları Yönetiminin, Robotik Kaynaklar Yönetimi ile işbirliğinde (robotik kaynaklardan yararlanmada) sınır olması gerektiğine dikkat çekmektir. Dünya genelinde ekonomide konjonktürel daralma, krizler, salgınlar vs. ile zaman zaman artan işsizlik oranları bazı kaygıları beraberinde getirmektedir. İşsizliğin gelecekte daha da artmasına yönelik bir tehditte robotik kaynaklardan yararlanmanın her geçen gün daha da yaygınlaşmasından gelmektedir. Bu yaygınlaşmada bir sınır olup olmayacağı, sınır olmaması halinde ortaya çıkabilecek açmazın olası vahim sonuçlarının tartışılması gereken elzem bir konu olduğu açıktır. Bu açmazın çözümünde, İnsan Kaynakları Yönetiminin Robotik Kaynaklar Yönetimi ile işbirliğinde bir sınır olması gerektiği düşünülmektedir. Bunun tüm ülkeleri ve dünyayı sarabilecek bir sorun olduğu, tıpkı dünyada iklim değişikliğinin olumsuz sonuçlarına odaklı Kyoto Protokolüne benzer bir protokol geliştirilmesi gerektiği savunulmaktadır. Buna yönelik olarak Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından sınırlamaya ilişkin protokolün kurallarının/yaptırımlarının ortaya konulması gereken “Pareto Optimumu Protokolü” önerilmektedir. Bu bağlamda, “Pareto Optimumu Protokolü” ile İnsan Kaynakları Yönetimi ve Robotik Kaynaklar Yönetiminin işbirliğinde bir sınır olması gerektiği, bunun Pareto Optimumunda 20/80 oranında olduğu gibi %80 insan kaynağı kullanımı ve robotik kaynak kullanımının %20 ile sınırlı tutulması gerektiği önerilmektedir.