Fivezero Dergisi Son Sayı

Çevre kirliliği sorununun oluşum ve gelişim sürecinde, devletlerin oluşturduğu politikalar, önem arz etmektedir. Böyle bir sorunun çözümüne yönelik önerilen çevre politikası araçlarından biri, karbon vergisidir. Karbon vergisi, çevreye zararlı sera gazı emisyonlarının azaltılmasında devletlerin kullanabilecekleri önemli bir mali araçtır. Karbon vergisi kavramı, 1980'lerin sonunda ortaya çıkmış ve akademik çevrelerde ilgi görmüştür. Yıllar geçtikçe akademik yazında bu konuya duyulan ilgi artmıştır. Bu çalışmanın amacı, 1991-2023 yılları arasında karbon vergisi üzerine yazılan makalelerin bibliyometrik analizini ortaya koymaktır. Belirtilen amaç doğrultusunda, Web of Science (WOS) veri tabanından elde edilen veriler, bibliyometrik analize tabi tutulmuştur. Bibliyometrik analizin gerçekleştirilmesinde, performans analizi ve haritalama analizi yöntemlerinden yararlanılmıştır. Çalışmada bulgulara ulaşmak için; atıf analizi, ortak yazar analizi, anahtar kelime analizi ve dergilerin bibliyografik eşleştirme analizi kullanılmıştır.

Dünya genelinde büyük bir hızla gelişme gösteren dijital çağ, tüm sektörlerde dijital dönüşüm yaşanmasına yol açmaktadır. Dijital çağın gereği her alanda yaşanılan bu hızlı dönüşüme işletmelerde ayak uydurmak zorundadırlar. Dijital çağın işletmelere sağladığı çeşitli avantajların yanı sıra Covid-19 pandemi süreci gibi beklenmedik durumlar sürdürülebilirlik için dönüşümün artık bir tercih değil zorunluluk olduğunu göstermiştir. Sürdürülebilirlik için işletmelerde dijitalleşme temelli bir dönüşüm yol haritası belirlenmesi, tüm iş süreçlerinin ve tüm paydaşlarla ilişkilerin revize edilmesi gerekmektedir. İç paydaşlar olan çalışanların tüm iş süreçlerinde aktif olabilmeleri için dijital dönüşüme bakış açılarının belirlenmesi gerekmektedir. Eksikliklerin belirlenerek tamamlanması ile çalışan motivasyonunun ve performanslarının arttırılması sayesinde, sürdürülebilir rekabet üstünlüğü sağlanmasına destek olunabilecektir. Bu araştırmanın temel amacı işletmelerin önemli maliyet kaynağı ve aynı zamanda iç paydaşı olarak kabul edilen çalışanların dijital dönüşüme bakış açısının motivasyon ve performanslarına etkisini araştırmaktır. Araştırmanın temel problemi ise değişim sürecini yaşayan işletmelerdeki çalışanların dijital dönüşüme bakış açısının motivasyon ve performansa etkisinin olup olmadığının incelenmesidir. Temel amaç doğrultusunda araştırma modeli ve hipotezleri oluşturulmuştur. Evren olarak Bolu Sanayi ve Ticaret Odası’na orta ve büyük ölçekli işletmeler belirlenmiştir. Teknolojinin daha fazla kullanıldığı işletmeler örneklem olarak seçilmiştir. Temel amaç doğrultusunda belirlenen işletmelerden nicel araştırma yöntemi tekniklerinden anket tekniği ile veriler toplanmıştır. Araştırmada 350 beyaz ve altın yakalı çalışandan elde edilen veriler analize alınmıştır. SPSS programı ile veriler analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda araştırma başında geliştirilen üç hipotezin de doğru olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın neticesinde işletme çalışanlarının dijital dönüşüme bakış açısının motivasyonu ve çalışan performansını pozitif yönde etkilediği görülmüştür. Ayrıca çalışanların motivasyon düzeyi çalışan performansını olumlu etkilemektedir.

Günümüzde her alanda yaşanan teknolojik gelişmeler bilgiye erişimin de hızlı ve kolay olmasını sağlamaktadır. İnsanlar da sürekli gelişen ve değişmekte olan bilgiye uyum sağlamakta ve kendini devamlı geliştirmek zorunda kalmaktadır. İnsanlar bu süreçte, bilgilerini daima güncelleyerek yeni bilgiler öğrenmekte, bilginin hızlı değişimi karşısında var olan bilgilerinin yerine yenilerini eklemektedir. Teknolojik gelişmelerin ve bilgiye erişim bu denli hızlı yaşandığı günümüzde eğitimciler de öğrenme ve öğretim süreçlerini değiştirmek durumunda kalmaktadır. Bunun sonucunda teknoloji eğitim sürecinin ayrılmaz bir parçası olmaktadır. Bu süreçte uzaktan eğitim modeli daha fazla tercih edilmeye başlamıştır. Uzaktan eğitim artık örgün eğitimin bir parçası haline gelmiştir. Bu nedenle mevcut sistemin avantaj ve dezavantajları, mevcut sisteme yönelik algı ve tutumlar hem öğrenci, hem öğretmen hem de akademisyen açısından değerlendirilmeli ve gerekli adımlar atılmalıdır. Bu araştırmada da Necmettin Erbakan Üniversitesi’nde görev yapan akademik personelinin uzaktan eğitime yönelik tutumlarının neler olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca araştırmada, Necmettin Erbakan Üniversitesi’nde görev yapan akademisyenlerin uzaktan eğitime yönelik tutumlarının cinsiyet, yaş, kıdem, çalıştıkları birim, eğitim düzeyleri, branş vb. değişkenler bakımından anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği de incelenmiştir. Araştırmada, yöntem olarak betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada veriler Ağır (2007) tarafından geliştirilen “Uzaktan Eğitim Tutum Ölçeği” ile elde edilmiştir. Araştırma, örneklemi Necmettin Erbakan Üniversitesi’nde görev yapan farklı birimdeki 348 akademisyenden oluşturulmuştur. Verilerin analizinde frekans, yüzde, ortalama değerler, t-testi ve anova kullanılmıştır. Araştırma sonucunda Necmettin Erbakan Üniversitesi’nde görev yapan akademisyenlerin uzaktan eğitime yönelik tutumlarının ortalamanın üzerinde olumlu bir tutuma sahip olduğu tespit edilmiştir. Yapılan fark testleri analizleri sonucunda demografik değişkenlerden yalnızca kurumda çalışma süresi değişkeni açısından anlamlı farklılıklar ortaya çıkmıştır.

Bu makale, uluslararası göç, ekonomik büyüme ve istihdam arasındaki ilişkisi ve bu konu üzerine yapılan araştırmaların literatür değerlendirmesini yapıp bu çalışmaların bulgularını sunacaktır. Ekonomik sıkıntılardan, iç savaşlardan ve bölgesel çatışmalardan kaynaklı uluslararası göç ve göçmenler sorunu komşu ya da göç alan ülkelerde sosyoekonomik açıdan etkiler bırakmış ve bu konu üzerindeki araştırmalar da beraberinde artmıştır. Aslında, bu konu ülkelerin sadece sosyoekonomik boyutunu değil aynı zamanda uluslararası ilişkiler, demografi, politik bilimi gibi disiplinler üzerinde de etkiler bırakmıştır. Geçmişten günümüze bölgesel ya da iç savaşlar nedeniyle ya da devletlerarası sınır anlaşmazlıkları dolayısıyla milyonlarca insan zorunlu olarak ülkelerini terk etmiştir. Ayrıca göçler daha iyi bir yaşam arzusunda olan insanların gönüllü olarak bir ülkeden başka bir ülkeye yer göç etmesi şeklinde de tezahür bulmakta ve işgücü niteliğine bürünmektedir. Göç, sadece işgücü piyasalarını, üretkenliği ve ekonomik kalkınmayı etkilemekle kalmayıp aynı zamanda sosyo-politik ve demografik değişimleri de beraberinde getirmiştir. Bu konu üzerinde yapılan araştırmaların hemen hemen tümünün ulaştığı sonuç ise insan hareketliliği şeklinde olan uluslararası göçlerin ülkelerin ekonomik kalkınmasına ve işgücü piyasasına fayda sağladığı, göç edenlerin topluma uyum olması halinde uzun vadede önemli avantajlar sağladığı bulgularına ulaşılmıştır. Bulgular, göçün ekonomik dinamizme ve çeşitliliğe önemli ölçüde katkıda bulunabileceğini ancak etkisinin etkili bir şekilde yönetilen göç politikalarına ve ev sahibi ülkelerin sosyo-ekonomik bağlamına bağlı olduğunu göstermektedir. Bilhassa çalışmaların büyük çoğunluğu göç eden insanların bilgi ve beceri kabiliyetleri yüksek olanlarının özellikle nüfus ve insan kaynağında eksiklik görülen gelişmiş ülkelerde beşeri sermaye seviyesini artırdığı tespit edilmiştir. Uluslararası göçün olumsuz tarafları ise göçlerin düzensiz olması halinde güvenlik ve uyum sorunlarına yol açılacağı ve ev sahibi ülke toplumlarında negatif bir algı ile karşılaşılacağı düşünülmektedir.