Türkiye’deki Katılım Bankalarının Finansal Performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Tekniği ile Analizi

ELİF YAZGAN

doi:https://doi.org/10.54486/fivezero.2025.42

ELİF YAZGAN, YASEMİN TELLİ ÜÇLER, Özlem Karadağ Ak

Yıl : 2025
Cilt : 5
Sayı : 1
Sayfa : 1-21

DOI : https://doi.org/10.54486/fivezero.2025.42

Ülke ekonomisi için büyük öneme sahip olan bankaların sektördeki rekabet nedeniyle kaynaklarını etkin ve verimli kullanmaları önem arz etmektedir. Bu nedenle bankaların performans değerlendirmeleri yapılmalı ve değerlendirme sonucunda gerekli önlemler alınmalıdır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de giderek artan bir ivmeyle sektördeki payını artıran katılım bankalarının finansal performanslarını analiz etmektir. Çalışmada 2019- 2023 yılları arasında Türk Bankacılık Sektöründe faaliyet gösteren 6 katılım bankasının finansal performansları Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri (ÇKKV) kullanılarak karşılaştırılmıştır. Literatür araştırması sonucunda seçilen 8 kriterin (Özkaynaklar/Toplam Aktif, Toplam Kullandırılan Fonlar/ Toplam Aktif, Toplam Toplanan Fonlar/ Toplam Aktif, Toplam Kullandırılan Fonlar/ Toplam Toplanan Fonlar, Net Dönem Kârı/ Toplam Aktif (ROA), Net Dönem Kârı/ Özkaynaklar (ROE), Özkaynaklar / (Kredi + Piyasa + Operasyonel Riske Esas Tutar), Net Kâr Payı Geliri/ Toplam Aktif) ağırlıklandırılmasında SD yöntemi kullanılırken, bankaların başarı sıralamaları için GIA yöntemi kullanılmıştır. Ele alınan analiz döneminde katılım bankalarının finansal performansı üzerindeki en etkili değerlendirme ölçütü 2019 yılında “Net Dönem Kârı/ Toplam Aktif (ROA)” olmakla birlikte, pandeminin yaşandığı 2020 ve 2021 yıllarında bu ölçüt “Toplam Toplanan Fonlar/ Toplam Aktif” olmuştur. Pandemiden sonraki toparlanma dönemi olan 2022 ve 2023 yıllarındaki finansal performans üzerindeki etkisi en fazla olan değerlendirme ölçütü ise “Net Dönem Kârı/ Özkaynaklar (ROE)” olmuştur. Diğer taraftan katılım bankalarının performansı üzerindeki en az etkiye sahip değerlendirme ölçütünün ise yıllar itibariyle değişkenlik gösterdiği tespit edilmiştir. 2019 ve 2020 yılları için finansal açıdan en başarılı olan katılım bankası Ziraat Katılım iken, 2021 ve 2022 yıllarında Kuveyt Türk, 2023 yılında ise Vakıf Katılım olmuştur. 2021 yılı hariç tüm yıllarda Albaraka Türk ise finansal başarı açısından en düşük performans sergileyen banka olmuştur. Vakıf Katılım 2020-2023 yılları arasında, Emlak katılım ise 2019-2022 yılları arasında finansal performans açısından ilk üçte yer alan bankalar olmuştur.

Atıf yapmak için : Karadağ Ak, Ö., Yazgan, A. E., & Telli Üçler, Y. (2025). Türkiye’deki Katılım bankalarının finansal performanslarının çok kriterli karar verme tekniği ile analizi. Fivezero, 5(1), 1-21. https://doi.org/10.54486/fivezero.2025.42

Açıklama : Yazarların hiçbiri, bu makalede bahsedilen herhangi bir ürün, aygıt veya ilaç ile ilgili maddi çıkar ilişkisine sahip değildir. Araştırma, herhangi bir dış organizasyon tarafından desteklenmedi.Yazarlar çalışmanın birincil verilerine tam erişim izni vermek ve derginin talep ettiği takdirde verileri incelemesine izin vermeyi kabul etmektedirler. None of the authors, any product mentioned in this article, does not have a material interest in the device or drug. Research, not supported by any external organization. grant full access to the primary data and, if requested by the magazine they agree to allow the examination of data.

Türkiye’deki Katılım Bankalarının Finansal Performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Tekniği ile Analizi, Araştırma Makalesi,
2025, Vol. 5 (1)

Geliş Tarihi : 13.01.2025, Kabul Tarihi : 27.02.2025 , Yayın Tarihi : 30.06.2025